CHP Genel Başkan Yardımcıları Erhan Adem, Suat Özçağdaş ve Ulaş Karasu da bugün Hatay’daki narenciye çiftçilerinin sorunlarını dinledi. Hataylı narenciye üreticisi, “Ürünler yerde, şubede; maliyetler tasarruf etmiyor, işçilik sorunu üst seviyede. Burada konut sorunumuz var, depremden önce yoktu ama depremden sonra yaşadık,” dedi. barınma zorlaştı, yer kalmadı. Kira artışları fahiş rakamlara ulaştı. İşçiler bu sebeplerden dolayı gelmek istemiyor. O yüzden ürünler şubesinde kaldı” dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcıları Suat Özçağdaş, Ulaş Karasu, Erhan Adem ve Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur bugün Hatay’a gitti. CHP Hatay İl Başkanı Hakan Tiryaki’nin düzenlediği program çerçevesinde kentte incelemelerde bulunan heyet, narenciye üreticileriyle de görüştü.
Fiyatların düşük olması ve personel sorunları nedeniyle işlerde geride kaldığından şikayetçi olan Hataylı çiftçi, şunları söyledi:
“Narenciyemizin durumu ortada. Öncelikle personel sorunu. Personel sorunu çözüldükten sonra iç pazarın durumu ve dış pazara ihracat yapmadığımız için diğer ülkelerle rekabet edemiyoruz. Girdi maliyetleri nedeniyle fiyatın artması – sonuç ortada.Ürünler yerde, kolda; maliyetler tasarruf etmiyor, işçilik sorunları en üst düzeyde. Konut Burada sıkıntımız var, yoktu. Depremden önce ama depremden sonra barınma zorlaştı, yer kalmadı, kira artışları fahiş oranlara ulaştı, çalışanlar bu nedenlerle gelmek istemiyor, o yüzden işler kısmında kaldılar.
“DEPREM NEDENİYLE ÇKS BORÇLARI ERTELENDİ AMA ÖNÜMÜZDEKİ YIL İKİ KATINA ÇIKACAK”
İhracatçı 2 TL’ye ürün almaya çalışırken, iç piyasaya 1,5 TL’ye almaya çalışıyor. Maliyetimiz kilo başına en az 6-7 TL. İnsanların derdi şu: ‘Benim bu konuda endişem yok, 1 liraya da olsa satalım.’ Çünkü gelecek yıl verim düşecek ve ağaçlar ürün vermeyecek. Halkımızın yüzde 70-80’i çiftçilikle uğraşıyor ve herkesin geçim kaynağı bu. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) borçları var, seneye ne yapacaklar? Bu yıl depremden dolayı ertelendi ama gelecek yıl katlanarak artacak. Daha sonra traktörünü ve arazisini satacak. “Sorunlar birbiri ardına büyüyerek çiftçilerin karşısına çıkıyor.”
Ürünün market raflarındaki fiyatı ile üreticinin sattığı fiyat arasındaki farka dikkat çeken bir diğer narenciye üreticisi, “1,5-2 TL’den bahsediyoruz ama bunlar marketlerde 20-30 liraya satılıyor” dedi. Lira, bu kadar fark olmamalı, en azından 10-15 liraya indirseler millet benim sürüden uzak durur.” “Kazandı ve gelecek yıl için umut var” dedi.
ADEM: “ÇİFTÇİLERE 3 TL’DEN AZ OLMAYAN DESTEK VERİLMELİ”
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Gölge Kabine Tarım ve Köyişleri Bakanı Erhan Adem, çiftçilerin sorunları ve çözüm önerilerini şöyle anlattı:
“Maalesef işler bölümünde kaldı ve yere döküldü. Burada sorun üretim maliyetlerinin çok yüksek olmasına rağmen piyasa kurallarına göre alım yapılmıyor. Kesinlikle geç de olsa çiftçiye destek verilmesi gerekiyor. Üretici bazında en az 3 TL, bu da en azından kaybın bir kısmını telafi eder.” Bu işlerin kesimde kalması halinde gelecek yıl verimde düşüş yaşanacaktır. Bu sefer ürünün fiyatı artacak ve alım gücünün düşük olduğu Türkiye koşullarında vatandaşlarımızın eserlere erişiminde büyük sorunlar yaşanacak.
“GIDA ENFLASYONUNUN EN BÜYÜK NEDENLERİNDEN BİRİ; ÜRÜN YETİŞTİRME KOŞULLARINDA GİRDİ MALİYETLERİ”
Fiyatların burada çok düşük, pazarda ise yüksek olmasının nedeni ise; Çünkü mazotun fiyatı yani taşıma maliyeti çok yüksek ve bu da piyasaya yansıyor. Hem piyasanın hem de pazarlamacıların belli bir kar marjı belirlemesi nedeniyle fiyat çok yükseliyor. Gıda enflasyonunun en büyük nedenlerinden biri; Üretim kurallarındaki girdi maliyetleri çok yüksektir. Bu mümkün olan en kısa sürede sübvanse edilmelidir; Gübre, sulama, elektrik ve ilaç desteği mutlaka olmalı. Çiftçiye çok büyük destek verilmesi gerekiyor. Özellikle deprem bölgesindeki çiftçilerimiz daha da zor durumda. Barınma ve altyapı sorunları olduğu için burada personel bulmakta zorluk çekiyorlardı. Bunların bir an önce ortadan kaldırılması ve çiftçilerimizin kurtarılması gerekiyor.
Kooperatif oluşumuna bir an önce geçilmesi gerekiyor. Çiftçinin satın alma gücünün artması ve kooperatiflerin kurulması, girdi ürünlerinin maliyetini, piyasaya ve tüketiciye yansıyan fiyatları azaltacağından bu konunun bir an önce ele alınması gerekmektedir. “Emekli çiftçilere ÇKS’si olduğu için verilmeyen 5 bin liralık destek mutlaka verilmeli.”
